Komisioneri Shtetëror i Zgjedhjeve, z. Ilirjan Celibashi, mori pjesë në tryezën e rrumbullakët “Përtej monitorimit: Drejt një reforme zgjedhore gjithëpërfshirëse për integritetin e zgjedhjeve në Shqipëri”, nga Komiteti Shqiptar i Helsinkit, zhvilluar me pjesëmarrjen e Ambasadorit Britanik në Shqipëri, z. Nick Abbott; Drejtuesit të Strukturës së Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar; Avokates së Popullit, znj. Erinda Ballanca; Zëvendësdrejtorit të Përgjithshëm të Policisë së Shtetit, z. Sokol Bizhga; si dhe përfaqësuesve të partive politike dhe të shoqërisë civile në vend.

Diskutimet u përqendruan në integritetin e zgjedhjeve dhe në çështjet kryesore ku duhet të fokusohet reforma e ardhshme zgjedhore.

Komisioneri Celibashi, pasi nënvizoi gjetjet dhe rekomandimet paraprake të OSBE/ODIHR për zgjedhjet e 11 majit 2025, theksoi se, pavarësisht përmirësimeve të realizuara deri tani, ka ende shumë punë për të bërë. Ai bëri apel për nisjen sa më parë të një reforme zgjedhore gjithëpërfshirëse dhe jo të njëanshme.

“Gjetjet nxisin nevojën për një reformë të thelluar ligjore dhe institucionale, me qëllim sigurimin e integritetit të plotë të zgjedhjeve. Me konstituimin e ri të Kuvendit në shtator, duhet të nisë menjëherë puna për të adresuar në mënyrë të duhur të gjitha problematikat e evidentuara në procesin zgjedhor. Duhet të vlerësojmë se çfarë secili prej aktorëve politikë apo institucionalë duhet të bëjë ndryshe ose më mirë, në kuadër të përgjegjësive që ka për mbarëvajtjen e procesit zgjedhor. Reforma duhet të jetë gjithëpërfshirëse dhe të mos kufizohet vetëm në një konsensus formal. Maxhoranca, edhe pse përbën shumicën e cilësuar në kuptimin kushtetues, shpresoj të mos jetë një pengesë për përfshirje reale dhe konsensus mbi atë që duhet të reformohet”, u shpreh z. Celibashi.

Disa nga çështjet kryesore të trajtuara gjatë tryezës ishin:

• Arritjet dhe sfidat në hetimin dhe ndëshkimin e krimeve zgjedhore;
• Përdorimi i boshllëqeve ligjore për shpërdorimin e burimeve publike gjatë fushatave;
• Roli i medias dhe përdorimi etik i platformave digjitale në diskursin politik;
• Integriteti i kandidatëve, dekriminalizimi dhe legjislacioni për partitë politike;
• Demokracia e brendshme dhe integriteti i partive politike;
• Financimi i partive dhe transparenca në financat politike;
• Barazia gjinore dhe akses i barabartë në financim zgjedhor.

Tryeza u organizua nga Komiteti Shqiptar i Helsinkit, Qendresa Qytetare, Instituti i Studimeve Politike, BIRN Albania, Instituti Demokratik Amerikan, Barazi në Vendimmarrje, Fondacioni Westminster për Demokraci në Shqipëri dhe Ambasada Britanike në Tiranë.