Sot, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve në bashkëpunim me Prezencën e OSBE-së në Shqipëri organizuan konferencën kombëtare për votimin nga jashtë vendit “Votimi nga jashtë vendit – rruga përpara!”. Kjo konferencë vjen në kuadër të projektit të OSBE-së “Mbështetje për reformën dhe proceset zgjedhore në Shqipëri”, financuar nga qeveritë e Zvicrës, Suedisë dhe Polonisë.

Morën pjesë, i ngarkuari me punë i Delegacionit të Bashkimit Evropian Ambasadori Luigi Soreca, Përfaqësuesja Politike e Ambasadës së SHBA-së, zj. Allison Dyess, Ambasadorja e Zvicrës, zj. Ruth Huber, përfaqësues të Kuvendit të Shqipërisë, Komisionit të Posaçëm të Reformës Zgjedhore, përfaqësues të trupave zgjedhore të rajonit, përfaqësues të partive politike, të organizatave të diasporës shqiptare, organizatave joqeveritare vendase dhe ndërkombëtare, shoqërisë civile dhe ekspertë ndërkombëtarë.

Qëllimi i konferëncës ishte diskutimi mbi hapat që duhet të ndërmerren nga institucionet shqiptare për garantimin e të drejtës së votës për shqiptarët që jetojnë jashtë territorit të Shqipërisë.

Komisioneri Shtetëror i Zgjedhjeve, z. Ilirjan Celibashi tha se “Amendimi i Kodit Zgjedhor është hapi i parë dhe “sine qua non” për të mundësuar votimin nga jashtë në zgjedhjet e përgjithshme për kuvendin e Shqipërisë të vitit 2025. Ndaj, institucionalisht për sa i përket KQZ-së e kemi të mundur dhe të lejuar, të nxisim pozitën dhe opozitën të dakordësohen mbi ndryshimet e kërkuara të Kodit Zgjedhor, në lidhje me votimin nga jashtë. Është me rëndësi që rregullat mbi regjistrimin e votuesve nga jashtë, mbi mënyrën e votimit dhe mbi numërimin e votave, nxjerrjen e rezultatit dhe përllogaritjen e mandateve bazuar në këtë rezultat të miratohen sa më shpejt, mundësisht brenda këtij viti, ashtu sikurse Gjykata Kushtetuese ka vendosur”. Fjala e plotë

Kryetari i Prezencës së OSBE-së,  Ambasadori Bruce Berton nënvizoi se “Votimi nga jashtë vendit është një çështje si parimore edhe praktike. Shqipëria e ka adresuar pjesën e parë të çështjes, duke rregulluar në parim të drejtën e qytetarëve të saj, që jetojnë jashtë, për të votuar. Ajo që mbetet sfidë është si të sigurohet ushtrimi i duhur dhe i efektshëm i kësaj të drejte në sensin praktik, gjë që ka rezultuar e ndërlikuar. Koha është tani për të adresuar çështjet specifike sa i përket zbatimit të dakordësisë politike të arritur në vitin 2020. Është thelbësore që çdo vendim – qoftë lidhur me boshllëqet ligjore apo rregullimet praktike – të dalë nga një konsensus me bazë të gjerë, mbështetur te një vlerësim i gjithanshëm dhe te konsultimet gjithëpërfshirëse me të gjithë aktorët, që nga ata politikë, te shoqëria civile dhe diaspora’.

Kryetari i Komisionit Qendror të Zgjedhjeve të Kosovës, z. Kreshnik Radoniqi solli eksperiencën e vendit të tij lidhur me votimin nga jashtë, duke u ndalur veçanërisht në modelin e implementuar nga Kosova për regjistrimin e votuesve nga jashtë vendit, ndërkohë tre ekspertë të huaj paraqitën praktikat ndërkombëtare për çdo hap të procesit.

Të pranishmit – përfaqësues të partive politike dhe të shoqërisë civile diskutuan mbi procesin e regjistrimit të votuesve nga jashtë vendit si shprehja e vullnetit, modelet dhe mënyrat e votimit nga jashtë vendit – llogaritja e rezultatit dhe modelet e përfaqësimit të zgjedhësve nga jashtë.

Kjo konferencë do të pasohet nga takime të tjera ku do të diskutohet mbi aspekte të tjera të votimit nga jashtë vendit.