Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ), me mbështetjen e Prezencës së OSBE-së në Shqipëri organizoi Tryezën e Teknike “Zgjedhjet 2025: Roli i Medias në procesin zgjedhor – Sfida dhe mundësi”.
Kjo tryezë bëri bashkë përfaqësues të partive politike, institucioneve shtetërore, të medias, të organizatave të shoqërisë civile, organizatave ndërkombëtare të përfshira në zgjedhjet, si edhe ekspertë ndërkombëtarë.
Tryeza teknike kishte si objektiv kryesor diskutimn e çështjeve që lidhen me rolin e medias në proceset zgjedhore dhe identifikimi i sfidave e mundësive për përmirësimin e mjedisit mediatik në mbulimin e procesit të ardhshëm zgjedhor.
Komisioneri Shtetëror i Zgjedhjeve, z. Ilirjan Celibashi tha se “Zgjedhjet si një proces politik por edhe ligjor kanë atë vëmëndje të medias sikurse proceset e tjera politike, ekonomike, sociale apo ligjore që zhvillohen në vend. Në dallim nga fushat e tjera, në rastin e zgjedhjeve media ka një rol të dyfishtë. Nga njëra anë është në rolin klasik atë të informimit dhe mbikqyrjes së procesit dhe nga ana tjetër ka rol të saj po kaq kryesor në informimin/ edukimin e votuesve dhe nxitjen e tyre për pjesëmarrje në zgjedhje. Ka rëndësi të thuhet që media do të duhet që në përmbushje të këtij qëllimi ose funksionaliteti të dyfishtë të karakterizohet nga dy tipare themelore: Profesionalizimi dhe nga pavarësia/paanësia. Këto karakteristika janë themelore për veprimin e medias sidomos në procesin zgjedhor. Ka një sërë mekanizmash që e sigurojnë ose do të duhet të sigurojnë pasjen e këtyrë karakteristikave për median. Po nëse ky proces nuk është i vetëregulluar ose media (në përgjithësi) vetë nuk e ka këtë qasje, atëherë është me rëndësi që të ketë një aspekt regullator. Mbetet e rëndësishme që në çdo rast, media të jetë e tillë që mos jetë në pozitën që do të duhet të thotë ndryshe nga ajo çfarë shikon dhe verifikon, si edhe të mos promovojë atë çfarë nuk do të duhet të promovohet.
Kryetari i Prezencës së OSBE-së në Shqipëri, ambasadori Michel Tarran në hapje të takimt tha, “Media, e quajtur shpesh si “shtylla e katërt”, luan një rol thelbësor si burimi kryesor i informacionit për shumicën e zgjedhësve. Ajo formëson opinionin publik dhe mund të ndikojë ndjeshëm në rezultatet e zgjedhjeve. Për shkak të kësaj përgjegjësie të madhe, është jetësore që media të respektojë standardet më të larta etike dhe profesionale gjatë mbulimit të proceseve zgjedhore”. “Jemi të vetëdijshëm për presionet e jashtëzakonshme me të cilat përballet media në përpjekjet për të siguruar drejtësi, thellësi analitike dhe saktësi në raportim. Për të adresuar këto sfida, Prezenca e OSBE-së mbetet e palëkundur në nxitjen e rregullimit dhe të vetërregullimit të duhur të medias. Këto mekanizma janë thelbësorë për të garantuar që transmetuesit mediatikë të veprojnë në përputhje me standardet më të larta etike”, shtoi ai.
Pjesëmarrësit diskutuan rreth disa prej sfidave kryesore me të cilat përballen aktorët e medias shqiptare në mbulimin e zgjedhjeve dhe të fushatave zgjedhore. Diskutimet u fokusuan te rekomandimet e OSBE/ODIHR-it, duke theksuar: zbatimi efektiv i ligjit Për të Drejtën e Informimit; zbatimi i detyrimeve ligjore në lidhje me transmetimin e përmbajtjeve të prodhuara nga partitë në lajme; ndarja e kohës së transmetimit për garuesit zgjedhorë; dhe mungesa e burimeve të mjaftueshme për mbikëqyrjen e plotë nga ana e medias. Përfaqësues të institucioneve publike, profesionistë të medias dhe aktorë të shoqërisë civile paraqitën përpjekjet, perspektivat dhe rekomandimet e tyre për të përmirësuar zbulimin e drejtë dhe etik të zgjedhjeve nga ana e medias dhe për të tejkaluar sfidat e përsëritura.
Këto përpjekje synojnë të sigurojnë që zgjedhësit të kenë akses në informacione thelbësore mbi procedurat zgjedhore, platformat politike dhe kandidatët, duke i fuqizuar ata të bëjnë zgjedhje të informuara.
Në përgatitje për zgjedhjet e ardhshme për Kuvendin të vitit 2025 dhe në përgjigje të rekomandimeve të OSBE/ODIHR-it, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve së bashku me palët e tjera të interesuara po shtojnë përpjekjet për të përmirësuar bashkëpunimin dhe koordinimin me aktorët që ushtrojnë veprimtari në fushën e medias përshirë televizionet, radiot, shtypi i shkruar si dhe mediat online.
